Cây sài đất, còn được gọi là hùng trâm, cúc dại, ngổ núi, cúc trâm, thuộc họ Cúc. Đây là loại cây thân thảo, mọc bò, thân có thể dài đến 40cm, phủ lớp lông trắng. Lá sài đất có lông mịn ở cả hai mặt, mép lá có răng cưa, mọc đối xứng, hình bầu dục với nhiều gân nổi rõ. Hoa sài đất có nhiều cánh màu vàng, mọc từ đầu ngọn và nách lá. Quả sài đất rất nhỏ, lớp vỏ bên ngoài không có lông.
Cây sài đất mọc nhiều ở Ấn Độ, Malaysia. Ở Việt Nam, cây mọc nhiều ở ven đường, bãi đất hoang…
Cây sài đất mọc hoang ở nhiều bãi đất trống, chủ yếu được dân gian dùng chữa ngứa da, viêm họng
Thành phần hóa học và tác dụng chữa bệnh của cây sài đất
Thành phần hóa học
Trong thành phần của cây sài đất có nhiều hợp chất hóa học tốt cho sức khỏe như: pectin, tanin, mucin, saponin, lignin, cellulose, chlorophylle 3.75%, caroten 1.14%, phytosterol 3.75%, wedelolacton, tinh dầu…
Công dụng của cây sài đất
Toàn bộ cây sài đất đều có thể dùng làm dược liệu. Cây được thu hoạch vào thời điểm có dược tính cao nhất là tháng 4 – 5 bằng cách cắt sát gốc để phơi khô hoặc dùng tươi. Phần gốc còn lại sẽ tiếp tục phát triển.
Theo y học cổ truyền, sài đất có tính mát, vị đắng nhẹ hơi chua, quy kinh vào hàng phế và can. Dược liệu này có tác dụng lợi đờm, kháng viêm, tiêu nhọt, giải độc, thanh nhiệt… Chủ trị mẩn ngứa, rôm sảy, viêm tuyến vú, đau họng, huyết áp cao… hoặc dùng để phòng bệnh bạch hầu, bệnh sỏi…
Y học hiện đại đã có nhiều nghiên cứu cho thấy cây sài đất có tác dụng:
-
Trị bệnh ngoài da: hoạt chất phenolic trong cây sài đất có khả năng trị viêm nên có thể trị bệnh ngứa ngoài da, rôm sảy, viêm da cơ địa, eczema, mụn trứng cá… Việc sử dụng cây sài đất để điều trị các vấn đề này cần sự hướng dẫn của chuyên gia y tế.
-
Bảo vệ gan: hoạt chất demethylwedelolactone, wedelolactone có tác dụng bảo vệ chức năng gan. Tuy nhiên, đây chỉ là một số nghiên cứu và không phải là lời khuyên y tế. Bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng.
-
Chống viêm, kháng khuẩn, giảm đau: nhờ thành phần hoạt chất Aspirin, Morphine, Indomethacin… Cần lưu ý rằng tác dụng này cần được nghiên cứu thêm và không nên tự ý sử dụng để thay thế thuốc điều trị.
Hoạt chất isoflavone trong sài đất có thể hỗ trợ điều trị rong kinh, tình trạng thiếu hụt estrogen, xuất huyết tử cung, bảo vệ niêm mạc dạ dày, ngăn ngừa oxy hóa… Tuy nhiên, cần tham khảo ý kiến chuyên gia y tế để được tư vấn chính xác.
Bài thuốc chữa bệnh với dược liệu cây sài đất và lưu ý khi sử dụng
Bài thuốc chữa bệnh dùng cây sài đất
(Lưu ý: Các bài thuốc dưới đây chỉ mang tính chất tham khảo từ kinh nghiệm dân gian. Trước khi sử dụng, bạn cần tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia y tế để đảm bảo an toàn và hiệu quả.)
-
Chữa cảm cúm: (Công thức và cách dùng được mô tả chi tiết trong bài viết gốc.) Xem thêm thông tin về cây lá đỏ để hiểu thêm về các bài thuốc thảo dược.
-
Chữa mẩn ngứa, rôm sảy: (Công thức và cách dùng được mô tả chi tiết trong bài viết gốc.)
-
Hạ sốt: (Công thức và cách dùng được mô tả chi tiết trong bài viết gốc.)
-
Giải độc, thanh nhiệt: (Công thức và cách dùng được mô tả chi tiết trong bài viết gốc.)
-
Chữa sốt xuất huyết: (Công thức và cách dùng được mô tả chi tiết trong bài viết gốc.) Tìm hiểu thêm về cây xạ đen và công dụng chữa bệnh của nó
-
Chữa viêm cơ: (Công thức và cách dùng được mô tả chi tiết trong bài viết gốc.)
-
Chữa nhiệt miệng: (Công thức và cách dùng được mô tả chi tiết trong bài viết gốc.)
-
Chữa viêm tuyến vú: (Công thức và cách dùng được mô tả chi tiết trong bài viết gốc.)
-
Chữa ngứa do dị ứng: (Công thức và cách dùng được mô tả chi tiết trong bài viết gốc.) Cây móng rồng cũng được biết đến với một số công dụng tương tự.
-
Chữa nhiễm trùng bàng quang: (Công thức và cách dùng được mô tả chi tiết trong bài viết gốc.)
-
Chữa mụn nhọt: (Công thức và cách dùng được mô tả chi tiết trong bài viết gốc.)
-
Chữa viêm chân răng: (Công thức và cách dùng được mô tả chi tiết trong bài viết gốc.) Tìm hiểu về cây bách tùng và các ứng dụng y học của nó.
Sài đất được thu hoạch, phơi khô để làm dược liệu
Lưu ý khi sử dụng cây sài đất để chữa bệnh
-
Để tránh gặp phải các phản ứng dị ứng với thành phần trong sài đất, trước khi áp dụng bài thuốc, hãy giã nát một nắm lá nhỏ để lấy nước, bôi một chút lên da cổ tay, quan sát trong 1 ngày, nếu không có dấu hiệu kích ứng mới nên sử dụng. Bạn có thể tìm hiểu thêm về cây thủy tùng và các ứng dụng của nó.
-
Cây sài đất khá giống với cây lở cúc địa, để tránh dùng nhầm, có thể phân biệt dựa trên đặc điểm sau: cây lở cúc địa có hoa vàng nhạt hơn và lá ngắn hơn so với cây sài đất.
-
Nước thuốc từ cây sài đất chỉ nên dùng uống trong ngày, không để qua đêm và không dùng với lượng quá nhiều.
Cây sài đất có thể tương tác với thuốc tây, thảo dược khác hoặc thực phẩm chức năng. Để đảm bảo liều lượng, hiệu quả sử dụng nên hỏi ý kiến thầy thuốc đông y về việc sử dụng dược liệu này.
Quý khách hàng có nhu cầu thăm khám cùng bác sĩ chuyên khoa của Hệ thống Y tế MEDLATEC có thể liên hệ đặt trước lịch khám qua tổng đài 1900 56 56 56.