Nhiều người vẫn còn nhầm lẫn giữa Hoa Móng Bò và hoa ban vì vẻ ngoài tương đồng, nhất là hình dáng lá. Thực tế, đây là hai loại cây khác nhau thuộc cùng chi Bauhinia, mỗi loại mang những đặc điểm riêng biệt về hoa, lá và điều kiện sinh trưởng. Việc nhận diện chính xác không quá khó nếu chúng ta quan sát kỹ lưỡng.
Cây hoa móng bò tím trồng ven đường phố
Phân Biệt Chi Tiết Giữa Hoa Móng Bò Tím Và Hoa Ban (Móng Bò Sọc)
Trong chi Bauhinia có nhiều loại được gọi là móng bò như móng bò trắng (dạng bụi), móng bò hoa phượng (dây leo). Tuy nhiên, sự nhầm lẫn phổ biến nhất thường xảy ra giữa hai loại dạng cây gỗ là móng bò tím và móng bò sọc, trong đó móng bò sọc chính là hoa ban quen thuộc của vùng Tây Bắc Việt Nam.
Nhiều loài hoa cảnh khác như hoa dâm bụt cũng thường có những đặc điểm dễ gây nhầm lẫn. Dưới đây là cách phân biệt hai loại móng bò tím và hoa ban:
Hoa Móng Bò Tím (Bauhinia purpurea)
Cây móng bò tím là loại cây thân gỗ được trồng phổ biến để tạo bóng mát và làm đẹp cảnh quan đô thị, công viên, đường phố hoặc trong sân vườn các khu biệt thự.
-
Lá: Có 9-11 gân lá, cuống lá khá dài (khoảng 4cm). Phiến lá xẻ thùy sâu ở giữa, tạo hình giống móng chân bò, đây là đặc điểm chính tạo nên tên gọi của cây.
Lá cây móng bò tím xẻ thùy sâu giống móng động vật -
Hoa: Đặc trưng là không có sọc trên cánh hoa. Màu sắc chủ yếu là tím hoặc tím phớt hồng, ít biến đổi. Mỗi bông hoa thường có 3-4 nhị.
Bông hoa móng bò tím không có sọc với nhị hoa rõ rệt -
Khí hậu: Có khả năng nở hoa tốt ở những vùng có thời tiết nóng, nhiệt độ cao. Do đó, cây móng bò tím rất phổ biến và nở hoa đẹp quanh năm ở các tỉnh miền Nam Việt Nam. Điều này khiến nhiều người miền Nam xem hoa móng bò tím như ‘hoa ban’ của riêng mình, tương tự như việc tìm hiểu hoa giấy nở vào mùa nào để trồng cây phù hợp khí hậu.
Hoa Ban (Móng Bò Sọc – Bauhinia variegata)
Hoa ban, hay còn gọi là móng bò sọc, cũng là cây thân gỗ được trồng làm cây bóng mát và tạo cảnh quan tương tự móng bò tím, thường thấy ở các khu dân cư, đô thị, công viên. Cả hai loại cây này đều được ưa chuộng trồng làm cây bóng mát, tạo cảnh quan xanh cho đô thị, công viên, hay sân vườn, tương tự như nhu cầu tìm hiểu giá cây vú sữa cao 2m cho mục đích tương tự.
-
Lá: Có nhiều gân hơn lá móng bò tím, từ 11-13 gân. Cuống lá ngắn hơn, khoảng 2.5cm. Phiến lá cũng xẻ thùy nhưng không sâu bằng lá móng bò tím.
-
Hoa: Màu sắc đa dạng hơn, có thể là trắng, trắng hồng, hồng tím hoặc tím. Mỗi bông thường có 5-6 nhị. Đặc điểm nhận dạng rõ nhất của hoa ban là sự xuất hiện của các đường sọc rõ nét trên cánh hoa. Đây là điểm khác biệt quan trọng so với hoa móng bò tím.
Cánh hoa ban (móng bò sọc) với các đường vân sọc tím nổi bật -
Khí hậu: Là loài đặc trưng của vùng núi Tây Bắc, hoa ban chỉ nở rộ ở những khu vực có khí hậu mát mẻ, đặc biệt là có mùa đông lạnh. Nếu chuyển cây về trồng ở những vùng khí hậu nóng, cây thường khó ra hoa hoặc hoa kém sắc. Trong đó, nhiều loại cây cảnh khác như hoa sơ ri lại có đặc điểm hoa riêng biệt và ít gây nhầm lẫn hơn. Việc lựa chọn cây trồng phù hợp khí hậu là rất quan trọng, không chỉ với hoa ban mà còn với các loại cây cảnh khác như bông giấy mỹ.
Tóm lại, dù có vẻ ngoài tương đồng ở hình dáng lá, hoa móng bò tím và hoa ban (móng bò sọc) là hai loài riêng biệt. Cách đơn giản nhất để phân biệt chúng là nhìn kỹ vào đặc điểm của lá (độ xẻ thùy, gân lá, cuống lá), số lượng nhị và đặc biệt là sự xuất hiện hay không xuất hiện của các đường sọc trên cánh hoa, cũng như khả năng nở hoa ở từng vùng khí hậu.
Nguồn: Saigon Hoa