Cây kim tiền từ lâu đã được ưa chuộng làm cây cảnh trang trí trong nhà, văn phòng bởi ý nghĩa phong thủy mang lại tài lộc, may mắn. Tuy nhiên, quanh loại cây này vẫn tồn tại những lo ngại về độc tính. Vậy, thực hư về việc Lá Kim Tiền có độc không? Cần lưu ý gì khi trồng và chăm sóc? Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết dựa trên các nghiên cứu khoa học.
Cây kim tiền, còn gọi là cây kim phát tài (danh pháp khoa học: Zamioculcas Zamiifolia), có nguồn gốc từ vùng nhiệt đới Đông Phi. Đây là loại cây cảnh phổ biến nhờ vẻ ngoài xanh mướt, dễ trồng và khả năng thích nghi tốt với nhiều điều kiện môi trường, kể cả trong nhà thiếu sáng.
Cây thuộc dạng thân thảo mọng nước, dáng bụi, có củ lớn dưới đất tích trữ nước và dinh dưỡng. Lá cây kim tiền là lá kép lông chim, mọc đối xứng hai bên cuống lá, màu xanh đậm, bóng mượt. Cây có thể đạt chiều cao từ 0.3 đến 1 mét. Nhờ khả năng dự trữ nước tốt, cây kim tiền không cần tưới quá thường xuyên và có thể chịu được điều kiện khô hạn. Tuy nhiên, lá cây dễ bị cháy hoặc vàng úa nếu tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng gắt. Cây cũng phát triển tốt trong bóng râm hoàn toàn và không đòi hỏi nhiều phân bón.
Bên cạnh giá trị thẩm mỹ và phong thủy, cây kim tiền còn được biết đến với khả năng thanh lọc không khí. Theo các nghiên cứu khoa học, loại cây này có thể giúp loại bỏ một số chất gây ô nhiễm như carbon dioxide, xylene và làm giảm lượng ozon trong không khí, góp phần cải thiện chất lượng không gian sống.
/https://cms-prod.s3-sgn09.fptcloud.com/cay_kim_tien_co_doc_khong_1_a52978450a.png)
Củ cây kim tiền giúp tích trữ nước và dinh dưỡng.
Lá kim tiền có độc không?
Câu trả lời là có, nhưng độc tính của cây kim tiền nằm ở mức độ nhất định và chỉ gây hại khi con người tiếp xúc hoặc ăn phải các bộ phận của cây, đặc biệt là lá kim tiền và thân cây.
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng trong thân và lá cây kim tiền chứa tinh thể canxi oxalat. Chất này tồn tại dưới dạng các tinh thể hình kim sắc nhọn. Khi các tinh thể này tiếp xúc với mô mềm nhạy cảm của cơ thể (như da non, niêm mạc miệng, họng), chúng sẽ đâm vào các mô đó, gây ra cảm giác ngứa rát, nóng bỏng và đau.
Một thí nghiệm được thực hiện tại Đại học Bergen – Na Uy trên tôm đã chứng minh độc tính của canxi oxalat từ cây kim tiền. Chỉ với liều lượng nhỏ chiết xuất canxi oxalat (1mg/ml) tiêm vào tôm, kết quả là tôm đã chết. Điều này cho thấy canxi oxalat có khả năng gây độc ở cấp độ tế bào.
Đối với con người, phản ứng thường gặp khi tiếp xúc với nhựa hoặc ăn phải lá cây kim tiền bao gồm:
- Tại da: Ngứa, nóng rát, mẩn đỏ, sưng tấy, đặc biệt ở vùng da nhạy cảm.
- Tại miệng và họng: Đau, sưng môi, lưỡi, nướu, cảm giác như bị kim châm, khó nuốt, khàn tiếng tạm thời.
- Tại đường tiêu hóa: Buồn nôn, nôn, khó chịu.
- Nghiêm trọng hơn (liều lượng lớn): Khó thở, co giật, hôn mê, thậm chí tử vong.
Mặc dù độc tính có thể nghiêm trọng khi tiếp xúc với liều lượng lớn hoặc ở vùng nhạy cảm, nhưng nếu chỉ chạm vào lá hoặc thân cây ở vùng da tay bình thường, nguy cơ thường thấp và có thể chỉ gây kích ứng nhẹ.
/https://cms-prod.s3-sgn09.fptcloud.com/cay_kim_tien_co_doc_khong_2_4f2afc43ad.jpg)
Tinh thể canxi oxalat tập trung nhiều trong lá và thân cây.
Nguy cơ với trẻ nhỏ
Trẻ nhỏ là đối tượng đặc biệt dễ bị ảnh hưởng bởi độc tính của cây kim tiền. Da trẻ nhạy cảm hơn, và tính tò mò khiến trẻ dễ dàng chạm vào, ngắt lá hay thậm chí bỏ vào miệng ngậm hoặc nhai. Chỉ một lượng nhỏ canxi oxalat cũng có thể gây phản ứng mạnh và nguy hiểm cho trẻ. Việc trẻ ăn nhầm lá kim tiền có thể dẫn đến các triệu chứng nghiêm trọng về đường hô hấp và tiêu hóa, đòi hỏi sự can thiệp y tế kịp thời. Vì vậy, khi trồng cây kim tiền trong nhà có trẻ nhỏ, cha mẹ cần hết sức cẩn thận.
Xử lý khi tiếp xúc với lá kim tiền
Nếu không may tiếp xúc với nhựa cây hoặc ăn nhầm lá kim tiền, cần thực hiện các bước sơ cứu sau:
- Xác định nguyên nhân: Đảm bảo các triệu chứng là do tiếp xúc với cây kim tiền.
- Nếu dính vào da: Rửa kỹ vùng da tiếp xúc bằng xà phòng và nước ấm nhiều lần để loại bỏ nhựa cây và giảm kích ứng. Có thể cảm thấy nóng rát hoặc bỏng nhẹ.
- Nếu ăn hoặc ngậm: Súc miệng thật sạch bằng nước nhiều lần để loại bỏ tinh thể canxi oxalat còn sót lại trong miệng, lưỡi và họng. Điều này giúp giảm cảm giác đau rát và khó chịu.
- Nếu dính vào mắt: Rửa mắt ngay lập tức dưới vòi nước sạch nhẹ nhàng trong vài phút. Nếu có sẵn nước muối sinh lý hoặc thuốc nhỏ mắt, có thể sử dụng để rửa trôi độc tố.
- Tìm kiếm trợ giúp y tế: Nếu các triệu chứng nghiêm trọng (khó thở, sưng tấy nhiều, nôn mửa liên tục) hoặc xảy ra ở trẻ nhỏ, cần nhanh chóng di chuyển đến cơ sở y tế gần nhất để được cấp cứu và điều trị kịp thời. Việc đưa trẻ đi khám bác sĩ là cần thiết ngay cả khi triệu chứng ban đầu nhẹ để đảm bảo an toàn.
/https://cms-prod.s3-sgn09.fptcloud.com/cay_kim_tien_co_doc_khong_4_94624a82bc.jpg)
Rửa sạch vùng da hoặc súc miệng ngay lập tức khi tiếp xúc với nhựa hoặc lá cây.
Để phòng ngừa nguy cơ, đặc biệt trong các gia đình có trẻ nhỏ hoặc vật nuôi, nên đặt cây kim tiền ở những vị trí ngoài tầm với. Các vị trí lý tưởng là trên tủ cao, kệ sách hoặc trong các khu vực ít người qua lại như phòng làm việc riêng. Khi cắt tỉa cây, nên đeo găng tay để tránh nhựa cây dính vào da.
Kết luận
Như vậy, câu trả lời cho câu hỏi lá kim tiền có độc không là có, do sự hiện diện của tinh thể canxi oxalat. Tuy nhiên, độc tính này chỉ bộc lộ khi có sự tiếp xúc trực tiếp với nhựa hoặc ăn phải lá/thân cây, gây ra các triệu chứng kích ứng da, niêm mạc miệng và đường tiêu hóa. Nguy cơ đặc biệt cao đối với trẻ nhỏ.
Việc nắm rõ thông tin này và thực hiện các biện pháp phòng ngừa cần thiết (đặt cây ở nơi an toàn, cẩn thận khi tiếp xúc) sẽ giúp bạn vẫn có thể tận hưởng vẻ đẹp và ý nghĩa phong thủy của cây kim tiền mà không phải lo lắng về những mối nguy tiềm ẩn cho sức khỏe gia đình. Cây kim tiền vẫn là một lựa chọn cây cảnh phổ biến và có lợi ích trong việc thanh lọc không khí, miễn là chúng ta sử dụng nó một cách có hiểu biết và an toàn.
Nguồn tham khảo: Tổng hợp