Cây Phật Thủ là loại cây cảnh, cây ăn quả độc đáo, được nhiều người ưa chuộng bởi hình dáng lạ mắt và ý nghĩa phong thủy tốt lành, đặc biệt vào dịp Tết Nguyên Đán. Để có được những quả phật thủ đẹp, sai quả và bền lâu, việc nắm vững kỹ thuật trồng và chăm sóc là vô cùng quan trọng. Bài viết này sẽ tổng hợp các bước chi tiết giúp bạn thành công khi trồng loại cây đặc biệt này.
Thời điểm trồng cây phật thủ phù hợp
Phật thủ có thể trồng quanh năm. Tuy nhiên, có hai vụ chính cho năng suất và sự phát triển tốt nhất là vụ Đông – Xuân (trồng từ tháng 2 đến tháng 3 dương lịch) và vụ Thu – Đông (trồng từ tháng 8 đến tháng 10 dương lịch). Lựa chọn đúng thời vụ giúp cây con dễ bén rễ và phát triển ổn định hơn. Tương tự như việc chọn thời điểm thích hợp để trồng và chăm sóc các loại cây cảnh phong thủy khác được ưa chuộng như [cây phát tài thái], việc nắm vững thời vụ là bước đầu tiên quyết định sự thành công.
Chọn giống cây phật thủ chất lượng
Để đảm bảo cây sinh trưởng khỏe mạnh và cho quả đẹp, việc chọn giống ban đầu rất quan trọng. Cây phật thủ thường được nhân giống bằng phương pháp chiết cành hoặc ghép cành. Nếu không có kinh nghiệm tự nhân giống, bạn nên tìm mua cây con tại các vườn ươm hoặc vựa giống cây cảnh uy tín. Cây giống khỏe, không sâu bệnh sẽ rút ngắn thời gian chăm sóc và tăng khả năng thành công.
Chuẩn bị đất trồng cây phật thủ
Cây phật thủ có đặc điểm bộ rễ chùm, chỉ ăn sâu khoảng 40-50cm. Do đó, yêu cầu về đất trồng không quá phức tạp về độ sâu, nhưng cần đảm bảo các yếu tố:
- Loại đất: Đất cát pha giàu dinh dưỡng là lựa chọn lý tưởng.
- Thoát nước: Đất phải có khả năng thoát nước tốt để tránh ngập úng, gây thối rễ.
- Độ pH: Độ pH thích hợp cho cây phật thủ phát triển là từ 5.5 đến 6.5.
Trước khi trồng khoảng 15-20 ngày, nên tiến hành làm đất kỹ lưỡng. Cày bừa hoặc xới tơi đất, bón lót bằng vôi, phân chuồng hoai mục và phân lân. Việc này giúp cải tạo đất, cung cấp dinh dưỡng ban đầu và xử lý các mầm bệnh tiềm ẩn trong đất.
Các cây phật thủ con được trồng trên luống đất đã chuẩn bị sẵnCác luống đất được chuẩn bị kỹ lưỡng trước khi trồng cây phật thủ.
Kỹ thuật trồng và chăm sóc cây phật thủ cơ bản
Sau khi đã chuẩn bị đất và chọn giống, tiến hành trồng cây con và thực hiện các biện pháp chăm sóc ban đầu.
-
Khoảng cách và hố trồng:
- Mật độ trồng: Cây cách cây 3m, hàng cách hàng 4m.
- Kích thước hố: Đào hố có kích thước 0.6m x 0.6m x 0.6m.
-
Hệ thống tưới tiêu và làm mô:
- Đối với vùng đất thấp, dễ ngập úng, cần xây dựng hệ thống thủy lợi tưới tiêu hoàn chỉnh. Đắp mô trồng cao 0.5-0.6m, rộng 0.8-1m.
- Đối với vùng đất cao hoặc bằng phẳng, có thể đắp mô cao 0.3-0.8m, rộng 0.8-1m tùy thuộc vào độ dốc mặt đất.
-
Ánh sáng và tưới nước:
- Cây phật thủ ưa sáng, cần đặt chậu hoặc trồng cây ở nơi có ánh sáng trực tiếp để cây quang hợp tốt.
- Sau khi trồng, tưới nước giữ ẩm vừa phải cho cây. Trong những tuần đầu, có thể tưới 2-3 ngày/lần. Sau đó, giảm tần suất xuống còn 7-10 ngày/lần tùy theo điều kiện thời tiết và độ ẩm đất. Việc điều chỉnh lượng nước tưới phù hợp cũng là kỹ thuật quan trọng khi chăm sóc các loại cây cảnh giá trị như [phát tài búp sen] hay các giống cây khác.
-
Làm giàn đỡ:
- Phật thủ thuộc họ cam quýt, thân mềm, cành thường có xu hướng bò lan. Khi cây đạt chiều cao khoảng 1.7-1.8m, nên làm giàn tre hoặc vật liệu khác để đỡ cành, giúp cây thông thoáng và tránh quả chạm đất.
-
Chăm sóc mùa đông:
- Vào mùa đông, cần tránh để gió lạnh thổi trực tiếp vào cây. Hạn chế lượng nước tưới, chỉ giữ cho đất trong chậu hoặc xung quanh gốc ẩm vừa đủ.
-
Bón phân cho cây:
- Năm đầu tiên: Bón thúc với liều lượng 1 muỗng canh phân urea pha với 10 lít nước, tưới 3-4 lần trong năm.
- Từ năm thứ hai trở đi: Bón thúc 10-50g phân urea/cây/năm, chia làm 3-4 lần bón vào gốc (lấp đất) hoặc pha nước tưới. Nếu tưới phân pha loãng, nên tưới xả lại một lần bằng nước lã.
- Bổ sung lân, kali và các yếu tố vi trung, vi lượng thông qua bón thêm phân hữu cơ và hữu cơ khoáng theo khuyến cáo. Khi tưới bằng phân hữu cơ ngâm ủ, pha loãng với tỷ lệ khoảng 1:5 để tưới cho cây.
-
Tỉa cành, tạo tán:
- Tỉa cành là công việc cần làm thường xuyên. Cắt bỏ các cành vượt, cành sâu bệnh, cành yếu để giúp cây thông thoáng, có dáng đẹp, tăng khả năng quang hợp và phát triển cân đối. Quan trọng nhất là giữ bộ lá khỏe mạnh, vì “giữ được lá là giữ được quả”.
Một cây phật thủ đã lớn đang được chăm sóc trên luống đấtCây phật thủ được chăm sóc kỹ lưỡng trên luống đất sau khi trồng.
Kích thích cây phật thủ ra quả trái vụ (cho dịp Tết)
Để có quả phật thủ đúng vào dịp Tết Nguyên Đán, bà con cần áp dụng kỹ thuật xử lý đặc biệt sau khi cây trồng được 1 năm.
- Khoảng tháng 3 âm lịch: Dùng dao sắc khứa nhẹ một vòng tròn quanh thân cây. Lần thứ nhất cách lần thứ hai khoảng 10 ngày.
- Sau đó, bón khoảng 100-200g kali cho mỗi gốc cây.
- Sang tháng 4 âm lịch: Tưới hoặc phun thuốc kích thích ra hoa 1-2 lần.
- Sau khoảng 1 tháng xử lý, cây sẽ bắt đầu ra hoa dần và đậu quả kịp vào dịp Tết.
- Các năm sau, chỉ cần lặp lại quy trình bón kali vào tháng 3 âm lịch và phun thuốc kích thích ra hoa.
Những quả phật thủ đang phát triển trên cây với hình dáng đặc trưngHình ảnh những quả phật thủ đang lớn dần trên cành.
Phòng trừ sâu bệnh thường gặp trên cây phật thủ
Giống như nhiều loại cây trồng khác, cây phật thủ cũng có thể mắc một số sâu bệnh. Việc nhận biết và phòng trị kịp thời là rất quan trọng.
- Bệnh loét, ghẻ: Gây hại nặng vào mùa mưa. Sử dụng các loại thuốc gốc đồng để phòng trị như Coper Zin, Coper B, Zineb 80 BHN, Kasuran, Bordeux.
- Bệnh thối gốc – chảy nhựa: Thường gây hại ở phần thân và rễ. Phòng trị bằng các loại thuốc như Captan 75 BHN, Aliet 80 BHN, Coper Zine.
- Sâu vẽ bùa: Gây hại thường xuyên trên lá non. Dùng các loại thuốc có tính nội hấp như Sevin 80WP, Padan 95SP, Cymbush, Lanate.
- Nhện đỏ: Gây hại cả ấu trùng và thành trùng. Sử dụng các loại thuốc như Confidor, Kelthane, Danitol.
- Bệnh vàng lá gân xanh: Biểu hiện cây lùn nhỏ, tán lá không đều, lá nhỏ và biến vàng lốm đốm hoặc vàng lá gân xanh. Để hạn chế bệnh này, có thể áp dụng biện pháp trồng xen ổi với mật độ 2 hàng cam (phật thủ) xen 1 hàng ổi. Đây là một giải pháp canh tác thông minh, tương tự như cách nhiều người tìm hiểu về [cây phát tài kiểng] hay các loại cây trồng khác để tối ưu hóa không gian và phòng tránh bệnh hại.
- Rầy chổng cánh: Là vật trung gian truyền bệnh vàng lá Greening nguy hiểm. Phòng trừ bằng các loại thuốc như Aplaud MIPC 25% BTN, Admire 50ND, Basan 50ND, Trebon 10ND.
- Rầy mềm: Chích hút nhựa trên chồi non và mặt dưới lá non. Sử dụng các loại thuốc như Basan 50ND, Supracide 40EC, Polytrin 40EC, Trebon 10ND.
Một cây phật thủ trưởng thành với nhiều quả chín vàng sắp đến kỳ thu hoạchCây phật thủ sai trĩu quả đã chín vàng, sẵn sàng cho thu hoạch.
Thu hoạch quả phật thủ
Thời điểm thu hoạch quả phật thủ là khi quả chuyển sang màu vàng. Nên tiến hành thu hoạch vào lúc trời mát mẻ, tránh thu hoạch sau cơn mưa hoặc khi có sương mù nhiều. Độ ẩm cao có thể khiến quả dễ bị ẩm thối khi lưu trữ.
Cách bảo quản quả phật thủ tươi lâu ngày
Quả phật thủ thường được trưng bày trong thời gian dài, đặc biệt vào dịp Tết. Để giữ quả tươi lâu và màu sắc đẹp, bạn có thể áp dụng một số cách sau:
- Khoảng 5-7 ngày một lần, dùng khăn mềm hoặc giấy ẩm lau nhẹ bụi bẩn bám trên quả, có thể pha thêm chút rượu trắng để lau giúp quả bóng đẹp hơn.
- Khi đặt quả lên bàn thờ, bạn có thể để quả trên đĩa hoặc trong bình cắm. Nếu cắm cành, cho một ít nước vào bình/bát, thêm vài viên vitamin B1 (khoảng 1 viên B1 cho 100ml nước). Cắm cành phật thủ vào bát nước này. Sau 15-30 ngày, gốc cành có thể ra rễ. Bộ rễ này giúp hút nước nuôi quả, giữ quả tươi lâu từ 4 đến 7 tháng.
Một quả phật thủ chín vàng đã được cắt khỏi câyQuả phật thủ chín vàng sau khi thu hoạch, sẵn sàng để bảo quản hoặc trưng bày.
Nắm vững các kỹ thuật trồng, chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh và bảo quản trên sẽ giúp bạn có được những cây phật thủ sai quả, chất lượng cao, phục vụ tốt cho nhu cầu trưng bày trong gia đình hoặc mục đích kinh doanh. Giống như việc hiểu rõ [Ý nghĩa cây kim phát tài trong phong thuỷ và cuộc sống] để chọn cây phù hợp, việc chăm sóc tốt cây phật thủ cũng góp phần mang lại may mắn và thịnh vượng theo quan niệm truyền thống.
Nguồn: Tổng hợp