Hoa Lài Nhật: Loài Cây Đổi Màu Độc Đáo Thu Hút Mọi Ánh Nhìn

Bước chân vào khu vườn hay chỉ đơn giản là đi ngang qua một cây Hoa Lài Nhật đang nở rộ, bạn sẽ khó lòng kìm được sự tò mò và thích thú. Vẻ đẹp bí ẩn từ những bông hoa thay đổi màu sắc kỳ ảo cùng hương thơm quyến rũ đã khiến loài cây này trở thành một trong những lựa chọn cảnh quan được ưa chuộng nhất trong những năm gần đây tại Việt Nam. Hãy cùng Mall 1368 khám phá những điều đặc biệt về “cây hôm qua – hôm nay – ngày mai” này nhé!

Cây hoa lài Nhật, còn được gọi là lài hai màu, cây hoa xanh, hay đơn giản là hoa lài Nhật, mang tên khoa học là Brunfelsia Hopeana hoặc Brunfelsia Uniflora. Trong tiếng Anh, chúng thường được biết đến với cái tên Manaca Rain-tree hoặc Yesterday-today-tomorrow plant – cái tên phản ánh rõ nét đặc điểm độc đáo nhất của loài hoa này.

Thông tin chung về cây hoa lài Nhật

Đặc điểm hình thái

Hoa lài Nhật là cây bụi thân gỗ, có khả năng sinh trưởng mạnh mẽ và rất dễ trồng. Cây có thân thẳng đứng, phân nhiều nhánh từ gốc lên ngọn, tạo nên một tán lá và hoa khá dày dặn. Trên thân cây đôi khi xuất hiện những vết nứt nhẹ, đây là hiện tượng hoàn toàn bình thường. Chiều cao trung bình của cây dao động từ 1 đến 2 mét, một số cây lâu năm có thể đạt đến 3 mét.

Cây lài Nhật phân nhánh từ gốc tới ngọn nên cũng rộ hoa từ trên xuống dưới.

Lá cây có màu xanh đậm, hình bầu dục, dài khoảng 8cm và rộng 4cm, phần đầu lá nhọn. Phiến lá nhẵn ở mặt trên và có lông nhẹ ở mặt dưới, tạo nên vẻ ngoài khỏe khoắn nhưng không kém phần mềm mại.

Lá của cây hoa lài Nhật

Nét độc đáo của những bông hoa chuyển màu

Điểm đặc biệt nhất và cũng là yếu tố thu hút mọi ánh nhìn của hoa lài Nhật chính là khả năng thay đổi màu sắc kỳ diệu của bông hoa sau khi nở. Khi mới bung nở, hoa có màu tím sẫm, một sắc tím thủy chung và đầy mê hoặc. Vào ngày thứ hai, màu tím sẽ nhạt dần, chuyển sang sắc tím nhạt hơn hoặc xanh lam nhạt. Đến ngày thứ ba, bông hoa gần như chuyển hoàn toàn sang màu trắng tinh khôi.

Khung trời hoa rực rỡ lạ mắt.

Chính sự biến đổi màu sắc liên tục này đã mang lại cho hoa lài Nhật cái tên tiếng Anh phổ biến là “Yesterday-today-tomorrow plant” (cây hôm qua – hôm nay – ngày mai). Hoa thường nở rộ trên khắp tán cây, mỗi bông hoa kéo dài khoảng 5 ngày và các bông hoa thay phiên nhau nở liên tục. Điều này tạo nên một khung cảnh tuyệt đẹp với sự xen kẽ của 2 hoặc thậm chí 3 màu sắc (tím đậm, tím nhạt/xanh nhạt, trắng) cùng tồn tại trên một cây, trông vô cùng bắt mắt và sống động.

3 màu hoa trên một cây lài.

Không chỉ sở hữu vẻ đẹp thị giác, hoa lài Nhật còn tỏa ra một mùi hương riêng biệt, quyến rũ, lan tỏa trong không gian, làm tăng thêm giá trị của loài cây này. Cây có nhiều nhánh ngang mềm mại, hoa tập trung ở đầu cành nên khi nở rộ, cả cây như được phủ bởi một lớp “áo” rực rỡ hai màu.

Những nụ hoa hé mở rồi bung cánh.

Những nụ hoa hé mở rồi bung cánh.

Nguồn gốc và lịch sử thú vị

Mặc dù có tên gọi là “lài Nhật”, nhưng thực tế loài cây này có nguồn gốc từ vùng nhiệt đới châu Mỹ, đặc biệt phổ biến ở Brazil. Tên khoa học Brunfelsia được đặt theo tên nhà thực vật học người Đức Otto Brunfels.

Khi người Bồ Đào Nha lần đầu đặt chân đến miền bắc Brazil, họ đã ghi nhận việc người dân bản địa sử dụng loài cây này. Các bộ lạc Amazon đã chiết xuất từ rễ cây để làm chất độc tẩm vào mũi tên. Bên cạnh đó, các pháp sư còn dùng rễ cây trong các nghi lễ chữa bệnh và hoạt động ma thuật. Tên gọi “manaca” (một tên gọi khác của loài cây này, đặc biệt ở Brazil) có nguồn gốc từ “manacán”, trong tiếng bản địa có nghĩa là “người phụ nữ đẹp nhất trong bộ tộc”, ám chỉ vẻ đẹp nổi bật của cây bụi này.

Thời xưa, các bộ phận của cây được dùng làm thuốc, và cũng dùng làm thuốc độc, hoặc sử dụng cho các nghi lễ ma thuật.

Ngày nay, hoa lài Nhật có tầm quan trọng lớn nhất về y học và dược phẩm tại Brazil (dù không còn dùng trong y học hiện đại). Cây được trồng tại các đồn điền để làm nguyên liệu sản xuất rễ manaca. Có những câu chuyện kể rằng nước ép từ cây này có thể khiến người bản địa rơi vào trạng thái say hoặc choáng váng, kéo dài khoảng 15 phút, từ đó họ tin rằng mình có được sức mạnh ma thuật, cho phép chữa bệnh thông qua thần chú và nhìn thấy các loài động vật kỳ ảo.

Tuy nhiên, cần lưu ý rằng các bộ phận của cây Brunfelsia chứa độc tính. Do đó, dù có lịch sử sử dụng trong y học dân gian, trong y học hiện đại, hoa lài Nhật không được sử dụng làm thuốc mà chỉ có tác dụng chính là làm cây cảnh trang trí. Thông tin về phong thủy cây lưỡi hổ cũng là một chủ đề được nhiều người quan tâm khi nói về các loại cây cảnh mang ý nghĩa tốt lành.

Tuy là một vị thuốc thời xưa nhưng vì các nghiên cứu ghi nhận nhiều độc tính nên y học hiện đại không sử dụng hoa lài Nhật làm thuốc.

Thay vào đó, tác dụng nổi tiếng nhất của chúng là để trang trí.

Hoa Lài Nhật tại Việt Nam: Trào lưu chơi cây cảnh

Trong những năm gần đây, hoa lài Nhật đang trở thành một trào lưu phổ biến, đặc biệt vào dịp Tết Nguyên Đán. Nắm bắt được những ưu điểm nổi bật của cây như khả năng sinh trưởng mạnh mẽ, dễ chăm sóc, ra hoa quanh năm và đặc biệt là nở hoa đồng loạt với màu sắc và hương thơm độc đáo, nhiều nhà vườn và người chơi cây cảnh đã đầu tư vào việc tạo dáng cho cây. Những cây lâu năm, được uốn tỉa công phu có thể đạt giá trị lên đến hàng chục triệu đồng, trong khi cây nhỏ hơn cũng có mức giá khởi điểm từ khoảng 1 triệu đồng.

Những cây lài đã được cắt tỉa để tạo tán như vòm cầu.

Những cây lài đã được cắt tỉa để tạo tán như vòm cầu.

Nếu chọn được cây lài Nhật có nhiều cành và được cắt tỉa, tạo dáng thành hình vòm cầu hoặc các hình thù độc đáo khác, khi cây nở hoa, chúng sẽ trông như một chiếc ô đầy màu sắc tuyệt đẹp. Trưng bày những cây như vậy ở sân vườn vào ngày Tết chắc chắn sẽ thu hút rất nhiều ánh nhìn và lời trầm trồ từ khách ghé thăm. Bên cạnh đó, việc sử quân tử trồng chậu cũng là một lựa chọn phổ biến khác cho không gian sân vườn hoặc ban công.

Điều tuyệt vời hơn nữa là hoa lài Nhật không chỉ nở rộ vào mùa Tết rồi tàn mà chúng còn lặp lại chu kỳ ra hoa quanh năm. Vẻ đẹp và hương thơm của chúng giúp khu vườn hoặc không gian sống luôn rộn ràng, tràn đầy sức sống suốt cả bốn mùa, mang đến niềm vui bất ngờ cho người chăm sóc.

Khu vườn rộn ràng khoe sắc.

Công dụng chính của hoa lài Nhật

Với vẻ đẹp độc đáo từ sự chuyển màu của hoa và hương thơm đặc trưng, hoa lài Nhật thường được sử dụng để tô điểm cho các không gian sống và công cộng. Chúng có khả năng biến những góc vườn tưởng chừng kém nổi bật trở thành điểm nhấn ấn tượng nhất khi mùa hoa đến.

Một cây lài Nhật bonsai – tại sao không?

Hoa lài Nhật được trồng phổ biến ở các công viên, khu nghỉ dưỡng, biệt thự hoặc sân vườn gia đình. Khả năng chịu hạn tốt và vẻ ngoài thu hút giúp chúng trở thành lựa chọn hàng đầu cho cảnh quan.

Không chỉ dừng lại ở việc trồng trực tiếp dưới đất, cây lài Nhật còn có thể được tạo dáng thành nhiều hình thức khác nhau để phù hợp với mục đích sử dụng. Cây nhỏ có thể được trồng trong chậu làm quà tặng ý nghĩa dịp tân gia hay khai trương. Cây lớn hơn được tạo dáng công phu để trưng bày ở sảnh công ty, trước cửa hàng hoặc làm cây cảnh trang trí Tết. Bất kỳ ai đến gần cây lài Nhật đang nở hoa đều không khỏi trầm trồ khen ngợi vẻ đẹp độc đáo của chúng.

Hướng dẫn trồng và chăm sóc Hoa Lài Nhật chi tiết

Hoa lài Nhật là loại cây cảnh khá dễ tính, không đòi hỏi quá nhiều công sức chăm sóc, phù hợp với cả những người mới bắt đầu làm vườn.

Thời điểm trồng

Cây có thể trồng vào bất kỳ thời điểm nào trong năm. Tuy nhiên, nên tránh những ngày nắng nóng gay gắt, đặc biệt nếu trồng bằng phương pháp giâm cành, vì thời tiết cực đoan có thể ảnh hưởng đến khả năng phát triển của cành giâm.

Giâm cành để có năng suất cao.

Ánh sáng

Hoa lài Nhật ưa ánh sáng bán râm, tức là có nắng nhưng không phải nắng gay gắt cả ngày. Cây cần đủ nắng để ra hoa, nhưng ánh nắng quá mạnh có thể làm cây bị héo rũ hoặc cháy lá. Nếu trồng ở khu vực nắng gắt, nên cân nhắc dùng lưới che bớt nắng. Khi cây đang nở hoa, bạn có thể tạm thời mang chậu vào nhà để trang trí, nhưng cần đặt ở vị trí có ánh sáng tự nhiên và thỉnh thoảng đưa cây ra ngoài trời để tiếp nhận ánh sáng đầy đủ. Các loại cây cảnh khác như cây dành dành nở hoa hay hoa xoài có màu gì cũng có những yêu cầu riêng về ánh sáng để phát triển tốt nhất.

Hoa lài Nhật đẹp nhất khi ở trong ánh sáng bán râm.

Lượng nước tưới phù hợp

Cây lài Nhật cần lượng nước tưới trung bình. Chúng cần đủ độ ẩm để không bị héo, nhưng tuyệt đối không chịu được tình trạng ngập úng. Nên kiểm tra độ ẩm bề mặt chậu hoặc đất trồng trước khi tưới, chỉ tưới khi thấy đất đã khô. Tuy nhiên, có một mẹo nhỏ để kích thích cây ra hoa đồng loạt là cắt giảm lượng nước tưới tạm thời trước mùa hoa.

Giữ ẩm cho giá thể với lượng nước tưới phù hợp. Khi cần cho cây ra hoa theo ý muốn, có thể cắt nước tạm thời.

Phương pháp trồng

Nhân giống hoa lài Nhật chủ yếu bằng phương pháp giâm cành. Dù gieo hạt cũng có thể thành công, nhưng tỷ lệ sống và tốc độ phát triển của cành giâm thường cao hơn và tiết kiệm thời gian hơn.

Để giâm cành, chọn cành khỏe mạnh, cắt một đoạn và ngâm vào dung dịch kích rễ trước khi cắm vào giá thể. Giá thể giâm cành nên là loại sạch, ít dinh dưỡng như cát hoặc hỗn hợp cát pha. Giữ cho giá thể đủ ẩm nhưng không quá sũng nước trong suốt thời gian cành giâm ra rễ. Khi cành đã ra rễ mạnh và bắt đầu phát triển lá non, có thể chuyển cây con sang chậu hoặc đất trồng thông thường.

Một cây lài Nhật khỏe mạnh từ cành giâm.

Khi chuyển sang giá thể mới, nên bổ sung thêm phân bón hữu cơ hoặc phân chuồng đã ủ hoai mục để cung cấp dinh dưỡng cho cây phát triển.

Đất trồng

Hoa lài Nhật không quá kén chọn loại đất, nhưng để cây phát triển tốt nhất và ra hoa đều đặn, nên sử dụng giá thể tơi xốp, giàu dinh dưỡng và thoát nước tốt. Hỗn hợp đất trồng có thể bao gồm đất thịt pha trộn với trấu hun, xơ dừa, phân hữu cơ hoặc phân chuồng hoai mục.

Một giá thể tơi xốp sẽ hỗ trợ hoa lài Nhật phát triển ổn định và khoe sắc quanh năm.

Bón phân

Để cây luôn khỏe mạnh và ra hoa đều, cần bón phân định kỳ. Thời điểm bón phân quan trọng nhất là trước và sau mỗi đợt hoa rộ. Sử dụng phân NPK cân đối hoặc bổ sung thêm phân hữu cơ để cây có đủ dinh dưỡng.

Cắt tỉa, phòng sâu bệnh

Sau mỗi đợt hoa rộ, việc cắt tỉa là rất cần thiết để cây phục hồi và chuẩn bị cho đợt hoa tiếp theo. Cắt bỏ những cành yếu, cành già cỗi hoặc mọc không đúng dáng để tạo độ thông thoáng cho cây, hạn chế sâu bệnh và giúp cây tập trung dinh dưỡng nuôi các cành non khỏe mạnh. Cắt tỉa đồng loạt cũng giúp cây tạo tán đẹp và ra hoa rộ hơn.

Cắt tỉa để tạo sự thông thoáng cho cây.

Hoa lài Nhật đôi khi có thể bị tấn công bởi rệp sáp. Để phòng trừ, nên đặt cây ở nơi thông thoáng, có ánh sáng tốt. Thường xuyên phun nước mạnh vào tán lá để rửa trôi rệp. Nếu bị nặng, có thể pha loãng cồn trắng hoặc nước rửa chén với nước theo tỷ lệ thích hợp và phun lên lá (tránh phun vào hoa) để diệt trừ.

Ý nghĩa của lài Nhật trong phong thủy

Với vẻ đẹp rực rỡ và khả năng nở hoa liên tục, hoa lài Nhật được tin là mang đến những điều tốt lành, may mắn, tài lộc và sự thịnh vượng cho gia chủ. Màu tím chuyển dần sang trắng cũng tượng trưng cho sự biến đổi, phát triển và hy vọng.

Những điều tốt lành đến cùng với cây hoa lài Nhật.

Chính vì ý nghĩa tốt đẹp này, hoa lài Nhật thường được chọn làm quà tặng ý nghĩa vào các dịp đặc biệt như mừng năm mới, mừng tân gia, khai trương cửa hàng hoặc công ty. Món quà hoa lài Nhật không chỉ đẹp mắt mà còn gửi gắm lời chúc may mắn, thuận lợi đến người nhận.

Những câu hỏi thường gặp về hoa lài Nhật

Hoa lài Nhật nở vào mùa nào trong năm?

Hoa lài Nhật là loài cây có khả năng nở hoa quanh năm, suốt cả bốn mùa. Chúng có xu hướng ưa thích thời tiết ấm áp hơn, tuy nhiên vào mùa đông lạnh hơn cây vẫn có thể ra hoa, chỉ là có thể không rộ bằng. Khả năng nở hoa liên tục là một điểm cộng rất lớn khiến lài Nhật được yêu thích.

Hoa lài Nhật có gì khác với các loại lài khác?

Sự khác biệt rõ rệt nhất nằm ở màu sắc và quá trình chuyển màu của hoa lài Nhật (tím sẫm -> tím nhạt/xanh nhạt -> trắng), trong khi hầu hết các loại hoa lài khác thường chỉ có màu trắng. Về hương thơm, cả hai đều thơm, nhưng mùi hương của hoa lài Nhật thường được đánh giá là đậm đà, nồng nàn hơn, đôi khi gợi nhớ đến mùi hoa ly.

Bạn thích hoa lài nào hơn?

Ngoài ra, các loại hoa lài trắng truyền thống thường có nhiều ứng dụng khác ngoài trang trí như phơi khô làm trà, túi thơm, dùng trong mỹ phẩm. Hoa lài Nhật, do có độc tính (khi ăn hoặc chiết xuất), chủ yếu được trồng với mục đích trang trí cảnh quan. Tuy nhiên, chính giá trị thẩm mỹ vượt trội này đã mang lại giá trị thương mại rất lớn cho cây lài Nhật, đặc biệt khi được tạo dáng độc đáo. Cây lài Nhật có thể tạo ra nhiều kiểu dáng từ cây bụi thông thường đến bonsai, làm điểm nhấn đặc biệt cho ngôi nhà và khu vườn của bạn. Các loại cây cảnh khác như cây vạn phúc hay việc trồng cây dành dành nở hoa cũng mang lại vẻ đẹp và ý nghĩa riêng cho không gian sống.

Tổng kết

Hàng cây lài Nhật được trồng với mục đích trang trí nơi công cộng.

Với vẻ đẹp chuyển màu độc đáo, hương thơm quyến rũ và khả năng nở hoa quanh năm, hoa lài Nhật mang đến sự hài lòng cho người trồng. Cây không chiếm nhiều diện tích nếu không gian nhỏ, nhưng cũng có thể phát triển xum xuê nếu bạn dành cho chúng một góc vườn rộng rãi. Quanh năm, loài hoa ba sắc màu này luôn đem đến những bất ngờ thú vị. Hãy cân nhắc bổ sung một cây hoa lài Nhật vào không gian sống của bạn để ngắm nhìn khu vườn trở nên sinh động và rực rỡ hơn bao giờ hết.

Nguồn tham khảo: Moc Nhien Farm